Zasady ogólne czy ryczałt? Co wybrać, gdy zakłada się firmę?
Założenie własnej firmy wiąże się z podjęciem wielu kluczowych decyzji, wśród których jedną z najważniejszych jest wybór formy opodatkowania. Dla jednych lepszym rozwiązaniem będzie ryczałt, dla innych rozliczanie się na zasadach ogólnych, a kolejni wybiorą podatek liniowy. Od czego uzależnić wybór, by własna działalność przynosiła, jak największe zyski?
Czym jest ryczałt i jak się nim rozliczać?
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to sposób opodatkowania polegający na oddaniu urzędowi skarbowemu pewnego procentu przychodu uzyskanego w poprzednim roku rozliczeniowym. Z tej formy opodatkowania mogą skorzystać przedsiębiorcy z wielu różnych branż, ale istnieje też kilka wyjątków. Podatków ryczałtem nie mogą opłacać:
- przedsiębiorcy osiągający przychody z tytułu prowadzenia apteki;
- właściciele lub współwłaściciele firm, których przychód pochodzi z prowadzenia handlu częściami samochodowymi i akcesoriami do pojazdów mechanicznych;
- osoby zajmujące się kupnem i sprzedażą wartości dewizowych, czyli obrotem zagranicznymi środkami płatniczymi, złotem i platyną;
- produkujący przedmioty objęte podatkiem akcyzowym (z wyjątkiem wytwarzania prądu z odnawialnych źródeł energii);
- prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą;
- objęci czasowym zwolnieniem z opłacania podatku dochodowego;
- rozliczający się w tym samym roku przy pomocy karty podatkowej;
- wszyscy inni przedsiębiorcy, których przychód przekroczył 2 mln euro (liczone po średnim kursie NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku).
Jak widać działalności gospodarczych, których właściciele muszą wybrać inny sposób opodatkowania, nie ma zbyt wiele. Z tego powodu decyduje się na niego wielu mikroprzedsiębiorców, w szczególności prowadzących firmy jednoosobowe.
Do wybrania tego sposobu opodatkowania zachęcają niskie stawki podatkowe w zależności od branży zaczynające się od 2%, a kończące na 17%. Czy zawsze jest on dobrym rozwiązaniem? Własne zdanie najlepiej wyrobić na podstawie rozmów z innymi przedsiębiorcami i po przeczytaniu wielu artykułów, np. tego, który znajduje się na stronie internetowej https://www.newsweek.pl/zasady-ogolne-czy-ryczalt-co-sie-bardziej-oplaca/9fb1f9s.
Co ważne, rozliczanie się ryczałtem bywa też obowiązkowe. Ta zasada dotyczy osób, które są posiadaczami lub współposiadaczami nieruchomości na wynajem. Dodatkowo przepisy przewidują możliwość oddania podatku w ten sposób w sytuacji, gdy w takim domu lub mieszkaniu w poprzednim roku zrobiono remont. Niezależnie od tego, w jaki sposób osiągnęło się przychód, w urzędzie skarbowym należy złożyć deklarację PIT-28.
Zalety i wady ryczałtu
Wielu przedsiębiorców wybiera ryczałt ze względu na drugą, oprócz niskich stawek, zaletę. Jest nią możliwość prowadzenia uproszczonej księgowości. Prawo zobowiązuje właściciela firmy jedynie do prowadzenia księgi przychodów i rozchodów.
Brak konieczności skrupulatnego odnotowywania wszystkich operacji finansowych ułatwia samodzielne prowadzenie księgowości, nawet jeśli nie ma się w tym doświadczenia. Pozwala to zaoszczędzić pieniądze, które w innym przypadku trzeba byłoby wydać na opłacenie usług profesjonalnego biura rachunkowego.
Kolejną zaletą ryczałtu jest możliwość skorzystania z ulg. Dzięki temu przedsiębiorca oszczędza jeszcze więcej pieniędzy. Szkoda tylko, że ustawodawca nie przewidział większej ilości upustów, a do tego raczej nie sposób skorzystać z nich wszystkich naraz. Niższe podatki da się zapłacić, deklarując:
- skorzystanie z ulgi na internet;
- przekazanie darowizny organizacji pożytku publicznego lub kultu religijnego;
- bycie honorowym krwiodawcą;
- przyznanie ulgi rehabilitacyjnej lub abolicyjnej;
- posiadanie IKZE (Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego);
- wymianę instalacji cieplnej na ekologiczną w domu jednorodzinnym, którego jest się właścicielem lub współwłaścicielem (ulga nie dotyczy osób będących dopiero w trakcie budowy nieruchomości).
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wydaje się korzystny m.in. dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Sprawdza się w przypadku rozliczania się z kontrahentem w modelu B2B. Jedną z grup zawodowych wybierających tę formę opodatkowania są pracownicy branży IT. Ryczałt pozwala im dokładnie przewidzieć, ile zarobią na współpracy z partnerem biznesowym, który często jest tak naprawdę ich pracodawcą.
Co więcej, osoby odprowadzające podatek w ten sposób mogą przekazywać zaliczki do urzędu skarbowego raz na kwartał, a nie co miesiąc, co dodatkowo ogranicza ilość formalności.
Kiedy lepiej wybrać rozliczanie się na zasadach ogólnych?
Ryczałt wydaje się doskonałym rozwiązaniem problemu wysokich podatków, szczególnie w przypadku branż, które mogą płacić jednocyfrowe stawki. W rzeczywistości jednak nie każdemu przedsiębiorcy się to opłaca.
Ta forma opodatkowania sprawdza się w przypadku osób takich jak np. informatycy czy programiści. Koszta uzyskane nie są duże, a co najważniejsze, niemal jednorazowe. Do zorganizowania sobie stanowiska pracy taki podatnik potrzebuje sprzętu elektronicznego (który często i tak dostarcza kontrahent, czyli nieformalny pracodawca), łącza internetowego i mebli biurowych.
Inaczej wygląda sytuacja przedsiębiorców prowadzących firmy, w których koszty uzyskania przychodu stanowią istotne obciążenie. Przykładem mogą być wszelkie zakłady produkcyjne na bieżąco zakupujące surowce do wytwarzania swoich wyrobów. W ich przypadku możliwość odliczenia wydatków ponoszonych na materiały ma kluczowy wpływ na dochód firmy. Wówczas lepiej wybrać opodatkowanie na zasadach ogólnych.
Zasady ogólne podlegają odliczeniu podatku w wysokości 12% lub 32%. Niższy z progów bywa czasem mniejszy nawet od tego, co da się uzyskać dzięki ryczałtowi. Mimo wszystko też nie zawsze się opłaca. Przedsiębiorcy osiągający w ciągu roku dochód na poziomie 120 tys. złotych lub więcej płacą wyższą z tych stawek. W ich sytuacji lepszym wyjściem będzie więc wybranie podatku liniowego wynoszącego 19%.
Kiedy jeszcze nie warto wybierać ryczałtu? Ten sposób opodatkowania nie daje możliwości rozliczania się wspólnie ze współmałżonkiem lub dzieckiem. Przepisy nie przewidują też korzystania z ulgi prorodzinnej. Ryczałt nie zawsze opłaca się także wtedy, gdy jedno ze współmałżonków osiąga dochody kwalifikujące do niższego progu podatkowego, a drugie – do wyższego. W takim przypadku łączny dochód tych osób dzielony jest na pół i od tej kwoty oblicza się podatek, który może pozostać na poziomie 12%.