Z kierownikiem Gminnej Biblioteki Publicznej w Czernicach Borowych, Iwoną Zakrzewską rozmawiamy o działaniach na rzecz lokalnej społeczności, instytucji którą kieruje. nasza rozmówczyni podkreśla, że „postrzeganie biblioteki jest różnorodne, a stereotypy dotyczące pracy w bibliotece są powszechnie znane. Jaka jest Gminna Biblioteka Publiczna w Czernicach Borowych to temat rzeka. Można by mówić bez końca”.
– Jaka jest Gminna Biblioteka Publiczna w Czernicach Borowych?
– Postrzeganie biblioteki jest różnorodne, a stereotypy dotyczące pracy w bibliotece są powszechnie znane. Jaka jest Gminna Biblioteka Publiczna w Czernicach Borowych to temat rzeka. Można by mówić bez końca.
– Jesteśmy bardzo małym zespołem. Pomimo to, staramy się przede wszystkim być otwarci na potrzeby różnych grup społecznych. Mamy świadomość, że czernicka biblioteka jest jedyną instytucją kultury w gminie, co zobowiązuje nas do działalności wykraczającej poza schematy. Oczywiście, nie zapominając przy tym o głównych założeniach pracy bibliotekarza: upowszechnianiu czytelnictwa. Systematycznie wprowadzamy zmiany usprawniające naszą działalność. Jednym zdaniem dostosowujemy sposób funkcjonowania do zmieniającego się społeczeństwa i nowych oczekiwań. W tym zakresie biblioteka z pewnością jest elastyczna. Skupia się na różnych formach i metodach działalności na rzecz czytelnictwa, współpracując przy tym z mieszkańcami, lokalnymi organizacjami i szkołami.
Myślę, że jesteśmy nowoczesną i aktywną placówką. W 2018 roku zakończyliśmy realizację projektu dofinansowanego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa Priorytet 2 „Infrastruktura bibliotek 2016-2020”. Biblioteka została rozbudowana, wyremontowana i odpowiednio wyposażona. Powstały piękne, przestronne pomieszczenia i najważniejszy: kącik malucha, stworzony specjalnie z myślą o najmłodszych użytkownikach biblioteki. Dysponujemy miejscami do pracy indywidualnej i grupowej, z przeznaczeniem na prowadzenie warsztatów, spotkań, a nawet koncertów i obsługi wszystkich imprez czytelniczych.
Nasza aktywność przejawia się w zróżnicowanej i atrakcyjnej ofercie kulturalnej i edukacyjnej, realizowanej zarówno w formie stacjonarnej oraz online. W 2021 roku wzięliśmy udział w projekcie „Sieć na kulturę w podregionie ostrołęckim”, realizowanym przez Fundację Wspierania Zrównoważonego Rozwoju. Grupa dzieci wzięła udział w warsztatach online poświęconych bezpieczeństwu w sieci. Ponadto spotkania autorskie, warsztaty literackie, muzyczne, czy też plastyczne to tylko niektóre z proponowanych aktywności. Przy bibliotece działają kluby otwarte na nowych uczestników: Dyskusyjny Klub Książki, Klub Gier Planszowych dla dzieci oraz Klub Seniora.
Aktywnie uczestniczymy w ogólnopolskich programach i akcjach czytelniczych: „Mała Książka – Wielki Człowiek”, „Tydzień Bibliotek”, „Narodowe Czytanie”, „Noc Bibliotek”. W swojej ofercie mamy również usługę „Książka na telefon”, czy też pomoc w korzystaniu z e-administracji.
– W bibliotece w Czernicach Borowych przygotowywane są uroczystości cykliczne, jakie atrakcje przygotowuje biblioteka w Czernicach Borowych w najbliższym czasie?
– Jak już wspomniałam biblioteka uczestniczy w wielu cyklicznych programach i akcjach. Właśnie trwają warsztaty literacko-plastyczne dla najmłodszych. A już za chwilę włączymy się w obchody Dnia Matki i Dzień Dziecka. Jesteśmy w trakcie przygotowywania licznych spotkań z czytelnikami. Przed nami upragnione wakacje, które będą obfitować w wiele atrakcji edukacyjno-czytelniczych. Zdradzę tylko, że w okresie lipiec-sierpień odbędą się dwie wycieczki krajoznawcze, spotkanie autorskie ze znaną pisarką oraz rajd rowerowy i cykl spotkań dla dzieci. W sierpniu rozpoczniemy przygotowania do „Narodowego Czytania”, które odbędzie się we wrześniu. To tak po krótce.
– Biblioteki gminne bardzo często współpracują z różnymi grupami i osobami z lokalnej społeczności, proszę o tym opowiedzieć.
– Nie wyobrażam sobie funkcjonowania biblioteki bez jakiejkolwiek współpracy z różnymi grupami, czy też osobami z lokalnej społeczności. Od lat współpracujemy na rzecz czytelnictwa z lokalnymi szkołami i stowarzyszeniami. Wspólnie realizujemy projekty i bierzemy udział w ogólnopolskich programach. W tym roku, po raz kolejny, wspólnie ze szkołą zorganizujemy Narodowe Czytanie. Bardzo dobrze układa się współpraca z Urzędem Gminy, który aktywnie promuje i wspiera wszelkie działania biblioteki oraz Stowarzyszeniem Rozwoju Ziemi Czernickiej, z którym mamy przyjemność współpracować realizując projekty. Stowarzyszenie wspiera także bibliotekę merytorycznie przy organizacji akcji czytelniczych, czy też służy wsparciem osobowym. Pomocą służą również parafie z terenu gminy. Wspólnie ze szkołami, stowarzyszeniami, Gminą, a także parafiami organizujemy festyny (dożynki, noc świętojańska, rekonstrukcje historyczne, itp.), które zawsze zawierają element promujący czytelnictwo.
Przy naszej bibliotece działa Klub Seniora, którego głównym celem jest integracja środowiska seniorów, a także rozszerzenie oferty kulturalnej i turystycznej. Kameralne spotkania to dla wielu seniorów forma zagospodarowania wolnego czasu, zaspokojenie potrzeby kontaktu z innymi ludźmi w podobnym wieku, integracji. Seniorzy bardzo aktywnie uczestniczą w życiu biblioteki. Biorą udział warsztatach muzycznych, które na stałe wpisały się w działania naszej instytucji. Dzięki tej inicjatywie, popularyzujemy m. in. folklor śpiewny Północnego Mazowsza oraz przygotowane na uroczystości programy słowno-muzyczne.
– Praktycznie przez prawie dwa lata – koronawirus – zmienił oblicze bibliotek i czytelni, jak wyglądała sytuacja w placówce w Czernicach Borowych?
– Działalność biblioteki była zmienna, uwarunkowana wystąpieniem sytuacji epidemiologicznej, związanej z pandemią koronawirusa. Zależna od zaleceń i wytycznych sanitarnych, do których trzeba było się dostosować. Jeżeli już istniała możliwość wypożyczenia książek to tylko i wyłącznie po wcześniejszej rezerwacji dokonanej telefonicznie, mailowo lub poprzez katalog online. Wówczas kompletowaliśmy zamówione książki, kontaktowaliśmy się z czytelnikiem i informowaliśmy o możliwości, czasie i sposobie odbioru zamówionych egzemplarzy. Przekazanie książek odbywało się na zewnątrz budynku. Czytelnik nie miał wolnego dostępu do półek, a każda zwrócona przez niego książka była odkładana w wydzielone miejsce kwarantanny. Wówczas, przez 3 dni nie mogła być ponownie wypożyczona. Gdy już został przywrócony wolny dostęp do półek, zaczął obowiązywać limit czytelników mogących jednocześnie przebywać w przestrzeni bibliotecznej. Czytelnicy byli zobowiązani do skrócenia czasu pobytu w bibliotece do niezbędnego minimum.
Zamknięcie placówki dla czytelników zobowiązało nas do zorganizowania pracy zdalnej. Realizacja większości zadań w okresie zamknięcia biblioteki przebiegała głównie w formie online, co było dla nas dużym wyzwaniem. Skupialiśmy się na przygotowaniu materiałów edukacyjnych, filmików, warsztatów, spotkań autorskich, publikowanych na stronie www oraz profilach społecznościowych Facebook, YouTube Biblioteki, a także prowadziliśmy prace porządkowe w obrębie księgozbioru. Staraliśmy się zachować stały kontakt z czytelnikiem.
– Czy pandemia wpłynęła na ilość czytelników w Gminnej Bibliotece Publicznej w Czernicach Borowych?
– Decyzja Ministra w sprawie zamknięcia bibliotek publicznych z powodu szerzenia się koronawirusa SARS-COV-2, niewątpliwie miała ogromny wpływ zarówno na liczbę zapisanych czytelników i użytkowników, jak i liczbę wypożyczeń. Jednak zastosowane rozwiązania (niepobieranie kar za przetrzymanie, na życzenie zwiększenie limitu wypożyczanych książek, wydłużenie terminów zwrotów, usługa „Książka na telefon” itp.), wpłynęły pozytywnie na strukturę czytelnictwa w Gminnej Bibliotece Publicznej w Czernicach Borowych
– Jak wyglądają statystyki Gminnej Biblioteki Publicznej w Czernicach Borowych za rok 2020 i 2021?
– W 2020 r. z biblioteki skorzystało 308 czytelników. Do końca grudnia 2020 roku wypożyczono na zewnątrz 3988 książek. Na miejscu udostępniono 125 książek. Natomiast w 2021 roku z biblioteki skorzystało 316 czytelników. W porównaniu z rokiem 2020, to wzrost o 8 czytelników. Do końca grudnia 2021 roku wypożyczono na zewnątrz 3878 książek.
– Dziękuję za rozmowę
– Dziękuję również
Rozmawiał:WS
